Badania wysiłkowe stosowane w diagnostyce kardiologicznej są niezbędnymi narzędziami służącymi do określenia poziomu wydolności fizycznej pacjenta kardiologicznego. Badanie wydolności fizycznej pacjenta polega na określeniu maksymalnego poziomu zmęczenia serca powodowanego wysiłkiem fizycznym. Badania pozwalają na precyzyjne ustalenie rokowań i możliwości dalszego leczenia pacjentów z chorobami układu krążenia.
Istnieje kilka rodzajów badań wysiłkowych stosowanych w diagnostyce kardiologicznej, każde z nich jest jednak poprzedzane przeprowadzeniem szczegółowego wywiadu z pacjentem, który wstępnie prowadzi nas do określenia poziomu aktywności pacjenta, występujących wcześniej dolegliwości wpływających na ograniczenia wysiłkowe przy dotychczas prowadzonym przez pacjenta trybie życia. Dzięki tak przygotowanemu wywiadowi można przygotować pacjenta do przeprowadzenia elektrokardiograficznego testu wysiłkowego, dzięki któremu z dużym prawdopodobieństwem możemy dotrzeć do źródła problemu wpływającego na wydolność organu. Znając poziom niewydolności można ją sklasyfikować według czterostopniowej skali NHYA (New York Heart Association), która pozwala na zobiektywizowanie wyników i przeprowadzanie kolejnych badań. Elektrokardiograficzny test wysiłkowy jest przeprowadzany przy użyciu cykloergometru lub na bieżni ruchomej. Badanie przeprowadza się do momentu osiągnięcia przez pacjenta poziomu tzw. dużego zmęczenia ocenianego za pomocą skali Borga dwudziesto- i dziesięciopunktowej do określenia poziomu intensywności odczuwanego wysiłku fizycznego. Za pomocą elektrokardiograficznej próby wysiłkowej można skutecznie rozpoznać np. chorobę wieńcową.
Spiroergometryczny test wysiłkowy to metoda referencyjna służąca do oceny wydolności fizycznej. Tę metodę badawczą wykorzystuje się do oceny parametrów takich jak ilość pochłanianego tlenu oraz wydalanego dwutlenku węgla. Badanie zwane jest również skrótowo CPX. Służy do zbadania wydolności aerobowej organizmu do momentu pojawienia się procesów glikolizy beztlenowej. Jest to badanie służące przede wszystkim do rozróżnienia przyczyny ograniczenia tolerancji wysiłku oraz jej pochodzenia sercowego lub płucnego. Trzecim rodzajem stosowanych w medycynie badaniem jest CPXE (ang. cardiopulmonary exercise echocardiography), czyli badanie spiroergoechokardiograficzne. Badanie to polega na jednoczesnym przeprowadzeniu badania echokardiografii wysiłkowej i badania spiroergometrycznego na znajdującym się w pozycji półleżącej cykloergometrze. Prowadzi to do otrzymania możliwie zobiektywizowanych wyników, daje możliwość wykrycia u pacjentów schorzeń związanych z niewydolnością chronotropową lub migotaniem przedsionków, niedokrwienia, dusznicy o nieokreślonej bliżej proweniencji.
